Kim ngạch xuất khẩu điều năm 2021 ước đạt 3,63 tỷ USD, tăng 13% so với năm 2020. Tuy nhiên, từ đầu năm đến giữa tháng 12, các doanh nghiệp nước ta đã nhập khẩu tới 2,83 triệu tấn điều thô, tiêu tốn 4,119 tỷ USD. Như vậy đây là năm đầu tiên ngành điều rơi vào tình thế thâm hụt thương mại, với nhập siêu khoảng 600 triệu USD…
Năm 2021 có nhiều biến động lớn đối với ngành chế biến và xuất khẩu điều, chứng kiến tình trạng nhập khẩu ồ ạt hạt điều thô nguyên liệu. Đặc biệt trong bối cảnh vừa phải đối mặt với tình hình giãn cách xã hội để ứng phó với dịch bệnh Covid-19, vừa phải ứng phó với tình trạng thiếu container, chi phí logistics tăng cao khiến lợi nhuận của ngành điều phải san sẻ vào những phát sinh này.
HOA KỲ VẪN LÀ THỊ TRƯỜNG TIÊU THỤ LỚN NHẤT
Theo Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, kết quả xuất khẩu điều năm 2021 ước đạt 577.400 tấn, kim ngạch xuất khẩu đạt 3,63 tỷ USD, tăng 12% về lượng và 13% về giá trị so với năm 2020.
Hoa Kỳ duy trì là thị trường xuất khẩu nhân điều lớn nhất của Việt Nam, chiếm tỷ trọng gần 33% tổng kim ngạch xuất khẩu. Đối với thị trường châu Âu, chiếm tỷ trọng hơn 24% kim ngạch xuất khẩu điều cả nước. Với thị trường Trung Quốc, chiếm hơn 14% kim ngạch xuất khẩu điều của Việt Nam.
Hiện nay, hai thị trường có dấu hiệu sẽ tăng mạnh nhập khẩu hạt điều Việt Nam là Đức và Đài Loan (Trung Quốc). Cụ thể, theo cơ quan thống kê châu Âu, nhập khẩu hạt điều của Đức chiếm khoảng 29% trong tổng lượng và kim ngạch toàn khối. Nhu cầu tiêu thụ hạt điều tại Đức liên tục tăng do nhu cầu cao từ các ngành công nghiệp chế biến thực phẩm và nhu cầu tiêu dùng cuối cùng của người dân.
Cơ cấu xuất khẩu sản phẩm nhân điều của Việt Nam nhìn chung có sự biến động, ngoài việc tập trung xuất khẩu chủng loại hạt điều chính W320 và W240, ngành điều Việt Nam đẩy mạnh xuất khẩu hạt điều có giá trị cao như hạt điều W180. Hạt điều W180 là chủng loại hạt điều có tốc độ tăng trưởng cao nhất trong năm 2021, tăng 43,4% về lượng và tăng 56% về trị giá so với cùng kỳ năm 2020, đạt xấp xỉ 15 nghìn tấn, trị giá 127 triệu USD. Giá xuất khẩu bình quân hạt điều W180 đạt 8.515 USD/tấn, tăng 8,8% so với năm 2020.
Trong đó, Trung Quốc là thị trường xuất khẩu chủ lực hạt điều W180, lượng đạt 7,74 nghìn tấn, trị giá 61,21 triệu USD, tăng 33,7% về lượng và tăng 53,2% về trị giá so với cùng kỳ năm 2020; tiếp theo là thị trường Israel với lượng đạt 1,61 nghìn tấn, trị giá 15,3 triệu USD, tăng 65,5% về lượng và tăng 59,3% về trị giá.
Khi giá cước vận chuyển, logistics tăng cao trong những tháng qua khiến giá hạt điều Việt Nam khó cạnh tranh với hạt điều Ấn Độ và Brazil, ngành điều Việt Nam đã tranh thủ khai thác các thị trường như Trung Quốc, Nhật Bản và một số thị trường ngách của Liên minh châu Âu.
Việc mở rộng hình thức vận tải sẽ giúp doanh nghiệp đẩy nhanh tiến độ giao hàng. Đoàn tàu chở container điều từ Hà Nội sang Bỉ đã đánh dấu mở thêm tuyến đường vận tải vào sâu nội địa châu Âu, giúp ngành điều thuận lợi hơn.
